Życiorys Augusta Cieszkowskiego

August Cieszkowski przyszedł na świat 12 września 1814 r. w Suchej (dziś Nowa Sucha) na Podlasiu. Nie miał szczęśliwego dzieciństwa, śmierć zabrała mu w 1818 r. matkę a dwa lata później siostrę Gabrielę. Bona – baronowa de la Haye „odziedziczona” po Zygmuncie Krasińskim była postacią, od której zaczęła się jego dozgonna przyjaźń z późniejszym romantycznym wieszczem. Mając 15 lat pierwszy raz spotyka się z Adamem Mickiewiczem, rzuca się mu na szyję i cytuje fragment z Konrada Wallenroda. Lata szkolne w Warszawie to także protokołowanie obrad sejmu i sypanie szańców podczas powstania listopadowego. Dokończenie nauki w Krakowie, tam też początek studiów, zakończył je w Berlinie. Wojaże po Europie, gospodarowanie w Surhowie, doktorat w Heidelbergu, znowu podróże, głośne prace z filozofii i ekonomii, odnowienie przyjaźni z Krasińskim, powrót do Warszawy i sukcesy w jej salonach. Aresztowanie przez carską policję a po uwolnieniu przenosiny do zaboru pruskiego, w 1842 r. do Wierzenicy. Od tego momentu dzisiejsza ziemia swarzędzka stanie jego ziemią rodzinną. Wierzenicę 6 razy odwiedza Z. Krasiński, zostają po tych wizytach nazwy Wzgórze Krasińskiego i Aleja Filozofów. Tutaj A. Cieszkowski namawia odwiedzającego go przyjaciela, lokującego swe uczucia u Delfiny Potockiej do skonsumowania małżeństwa z piękną Elizą Branicką. Później, co znaczy siła przyjaźni, August poproszony przez Zygmunta zawozi Delfinie kołdrę z 24 łabędzi. Z Wierzenicy A. Cieszkowski wypływa na wody polityki i walki o sprawę narodową. Reprezentuje rodaków w parlamencie pruskim, jest pomysłodawcą Ligi Polskiej, współtwórcą i trzykrotnym prezesem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Zabiega o polski uniwersytet w Poznaniu. W 1857 r. w Jeruzalu (kościół w Wilkowyjach z serialu „Ranczo”) poślubia, znacznie młodszą, urodzoną w 1836 r., stryjeczną siostrę Helenę (Halinę). Śmierć zabiera mu ją po niecałych 4 latach.

Teraz to on, tak jak niegdyś ojciec o niego, musi zadbać o wychowanie synów. Kierując się ideami pracy organicznej (był autorem jej założeń ideowych), zamiast wzdychań rozpaczy w duchu romantyzmu czci pamięć żony zakładając w Żabikowie (dziś Luboń) Wyższą Szkołę Rolniczą im Haliny. Inicjuje powstanie jednego z pierwszych w Wielkopolsce kółek rolniczych, wnosząc swój wkład do walki o utrzymanie ziemi w polskich rękach. W swojej siedzibie, tu na ziemi swarzędzkiej tworzy znaczącą bibliotekę – do 40 000 woluminów i niemałą kolekcję dzieł sztuki. Jedno z nich autorstwa Teofila Lenartowicza zamontowane w pomniku nagrobnym A. Cieszkowskiego w wierzenickim kościele, zyskało opinię najcenniejszego dzieła polskiej romantycznej sztuki nagrobnej. Ilustruje ono jego największe dzieło z zakresu filozofii Ojcze nasz (nie ujawnione w całości za życia). Działania na niwie filozofii nie kolidują ze znaczącymi osiągnięciami w zakresie ekonomii, prawa, historii, nauk społecznych – O ochronach [przedszkolach] wiejsk ich czy pisaniu o romansie nowoczesnym. Zawsze w swoich działaniach kierował się szacunkiem dla innych, był orędownikiem postępu. Zasługiwał się społeczeństwu pracą a nie szablą. By zyskać ogromne uznanie za życia i po śmierci nie „zarabiał” też politycznymi czy innymi skandalami. Przez to chyba nie utrwalił się należycie w pamięci pokoleń. Dziełem Augusta Cieszkowskiego był awans naukowy i po części cywilizacyjny Wielkopolski jak i wymazanej z mapy Polski. Naukowiec, polityk i społecznik, intelektualista i charyzmatyczny mówca parlamentarny August Cieszkowski był także kochającym mężem i ojcem zatroskanym o zdrowie i pomyślność rodziny. Dziś spoczywa wraz z jej członkami w krypcie grobowej przy kościele w Wierzenicy. Jego dokonania dla Wielkopolski i Polski warte są przypomnienia i pamięci. Przez tę najwybitniejszą postać związaną z ziemią swarzędzką dobitnie podkreślamy wkład naszej małej ojczyzny w historię Wielkopolski i kraju.

Życiorys

Najbliższe wydarzenia

Komitet Organizacyjny

Anna Tomicka

Burmistrz Miasta i Gminy Swarzędz

Agata Kubacka

II zastępca Burmistrza Miasta i Gminy Swarzędz

ks. Przemysław Kompf

Proboszcz parafii pw. Św. Mikołaja w Wierzenicy

Ewa J. Buczyńska

redakcja „Wierzeniczeń”

Włodzimierz Buczyński

redakcja „Wierzeniczeń”

Grażyna Dominikowska

redakcja „Wierzeniczeń”

Maciej Dominikowski

redakcja „Wierzeniczeń”

Irena Prokop

Prezes Zarządu Stowarzyszenia Pomocy Rodzinie im. A. Cieszkowskiego

Lucyna Kundzewicz

Dwór Augusta Cieszkowskiego w Wierzenicy

Zbigniew Kundzewicz

Dwór Augusta Cieszkowskiego w Wierzenicy

Witold Kundzewicz

Dwór Augusta Cieszkowskiego w Wierzenicy

Marek Lis

Zastępca Przewodniczącego Rady Powiatu w Poznaniu

Rafał Marek

Zastępca Burmistrza Lubonia

Małgorzata Machalska

Radna Rady Miasta Luboń

Grzegorz Skrzypczak

Rektor Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu

Anna Zielińska-Krybus

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Ewa Strycka

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Cezary Beker

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Stanisław Kozłowski

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Krzysztof Moliński

Prezes Zarządu Stowarzyszenia Kulturalno -Oświatowego „Forum Lubońskie”

Andrzej Gulczyński

Prezes Zarządu Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk

Leszek Lesiczka

Szkoła Podstawowa im. A. Cieszkowskiego w Kicinie

Ewa Idziak

Szkoła Podstawowa w Wierzonce

Teresa Zygmanowska

Szkoła Podstawowa nr 2 im. Augusta hr. Cieszkowskiego w Luboniu