Mieszkańcy gminy Swarzędz długo czekali na tę właśnie sobotę: 13 września 2014 r. Od września 2010 r. – kiedy to w zespole pisma parafialnego „ Wierzeniczenia” powstała idea upamiętnienia wybitnego mieszkańca ziemi swarzędzkiej Augusta Cieszkowskiego wielu ludzi połączyło swoje siły we wspólnym działaniu. Przypadająca w 2014 r. 200. rocznica urodzin hrabiego Cieszkowskiego stała się wspaniałą okazją do przypomnienia jego niezwykłej biografii, ogromnego dorobku naukowego, walki o polski interes narodowy, zasług w różnych dziedzinach działań społecznych. Wielki Polak - związany z Wierzenicą ponad pięćdziesiąt lat - w pełni zasługiwał na ponowne „odkrycie” dla swarzędzkiej gminy oraz uhonorowanie daleko wykraczające poza tę gminę. Wszystkie starania Komitetu Obchodów 200-lecia Urodzin Augusta Cieszkowskiego oraz Urzędu Miasta i Gminy w Swarzędzu poparte zostały: uchwałą Sejmiku Województwa Wielkopolskiego, stanowiskiem Rady Powiatu w Poznaniu, stanowiskiem Rady Miejskiej w Swarzędzu, stanowiskiem Rady Miasta Poznania, uchwałą Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej – w sprawie uczczenia i upamiętnienia Augusta Cieszkowskiego. Szczególnym wyróżnieniem było objęcie uroczystości jubileuszowych Patronatem Honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego. W słoneczną sobotę 13 września w Swarzędzu i Wierzenicy odbyły się kulminacyjne uroczystości jubileuszowe – hrabia Cieszkowski urodził się bowiem w Suchej na Podlasiu 12 września, by trzydzieści lat później zostać swarzędzaninem „z wyboru”. W godzinach porannych na swarzędzkim rynku odsłonięty został pomnik Augusta Cieszkowskiego ufundowany przez właściciela firmy Utal z Gruszczyna, przyjaciela Wierzenicy – Jacka Wojciechowskiego. Dzieło rzeźbiarza Roberta Sobocińskiego odsłonili burmistrz Swarzędza Anna Tomicka oraz fundator Jacek Wojciechowski. Po przemówieniu pani burmistrz, odczytaniu uchwały Rady Miejskiej w Swarzędzu przez jej przewodniczącego Mariana Szkudlarka, wystąpieniu fundatora Jacka Wojciechowskiego nastąpiło poświęcenie pomnika przez ks. kanonika Tadeusza Pelińskiego – delegata arcybiskupa Stanisława Gądeckiego. Następnie złożono wiązanki kwiatów, a także wysłuchano pieśni patriotycznych – w tym jednej z tekstem wiersza Cieszkowskiego - w pięknym wykonaniu Julii Mężyńskiej i Martyny Manikowskiej – uczennic SP nr 4 w Swarzędzu. Swarzędzki Chór Męski Akord uświetnił uroczystość wykonaniem Roty i utworu O ziemio ojców. Na rynku podczas uroczystości nie mogło zabraknąć pocztu sztandarowego Rady Miejskiej w Swarzędzu – uczestniczącego we wszystkich ważnych dla miasta i gminy chwilach. Następnym punktem „dnia Augusta Cieszkowskiego” była rocznicowa msza św. w kościele św. Mikołaja w Wierzenicy, którą koncelebrowali: gospodarz świątyni ks. proboszcz Przemysław Kompf, ks. Bogdan Reformat z parafii św. Jana Vianneya z Poznania, ks. dr Andrzej Magdziarz z Kicina oraz ks. Waldemar Twardowski. O związkach Cieszkowskich z Uniwersytetem Przyrodniczym w Poznaniu przypomniał rektor tej uczelni prof. Grzegorz Skrzypczak, a ks. Bogdan Reformat mówił o Auguście Cieszkowskim nawiązując do znajdującego się w tutejszym kościele pomnika nagrobnego. Obecność pocztów sztandarowych: Rady Miejskiej w Swarzędzu, Szkoły Podstawowej im. Augusta Cieszkowskiego w Kicinie dopełniały wyjątkową atmosferę nabożeństwa. Po mszy św. wszyscy goście z zainteresowaniem oglądali rocznicową wystawę, mieli również okazję do oddania pokłonu prochom rodziny Cieszkowskich w krypcie grobowej. Ksiądz proboszcz Przemysław Kompf zadbał o poczęstunek pod wiatą przy kościele, a dodatkową atrakcją okazał się August Cieszkowski „jak żywy”, który zajechał bryczką pod kościół. W jego postać znakomicie wcielił się aktor Teatru Nowego w Poznaniu – Andrzej Lajborek. Podsumowanie wszystkich działań związanych z obchodami jubileuszu odbyło się w gościnnych progach odrestaurowanego dworu Cieszkowskich w Wierzenicy. Uniwersytetu Przyrodniczego prof. Grzegorz Skrzypczak oraz rzeźbiarz Stanisław Mystek odsłonili tablicę upamiętniającą Augusta Cieszkowskiego jako patrona tej uczelni. Burmistrz Swarzędza Anna Tomicka serdecznie powitała uczestników spotkania i podziękowała za obecność, współpracę, starania pozwalające świętować w tak uroczysty sposób rocznicę urodzin hrabiego Cieszkowskiego. Minister Tomasz Nałęcz, przedstawiciel Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej odczytał list od prezydenta Bronisława Komorowskiego. Poseł Bożena Szydłowska wręczyła podjętą jednomyślnie przez Sejm 12 września uchwałę czczącą pamięć Augusta Cieszkowskiego. Na ręce organizatorów wpłynęły także listy od pani Małgorzaty Milanowskiej – Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pana Marka Woźniaka – Marszałka Województwa Wielkopolskiego, pana Jacka Jagiełło – dyrektora Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Augusta Cieszkowskiego w Siennicy Różanej na Lubelszczyźnie. Relację wydarzeń roku jubileuszowego przedstawił sekretarz Komitetu Obchodów Włodzimierz Buczyński. W wierzenickim dworze tego popołudnia odbyła się także premierowa prezentacja albumu okolicznościowego o Auguście Cieszkowskim. Prof. Zbigniew Kundzewicz przedstawił autorów albumu: Henryka Błachnio, Ewę J. Buczyńską, Włodzimierza Buczyńskiego. Autorzy podkreślali, że ten pięknie opracowany i historycznie ważny album powstał przy wiodącym udziale finansowym Gminy Swarzędz.

13 września we wszystkich uroczystościach obchodów 200-lecia urodzin Augusta Cieszkowskiego na terenie Swarzędza oraz Wierzenicy udział wzięło wielu znakomitych gości. Zaproszenie burmistrza Anny Tomickiej przyjęli m.in: Tomasz Nałęcz – przedstawiciel Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego, Krystyna Łybacka – europoseł, Rafał Grupiński – poseł sprawozdawca, przewodniczący Klubu Parlamentarnego PO, poseł Bożena Szydłowska – przedstawiciel Sejmu RP, prof. Grzegorz Skrzypczak - rektor Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, prof. Andrzej Dubas, radni Rady Powiatu Poznańskiego – Barbara Antoniewicz, Marek Lis, Paweł Bocian, radni Rady Miejskiej w Swarzędzu z przewodniczącym Marianem Szkudlarkiem, fundator pomnika Augusta Cieszkowskiego – Jacek Wojciechowski z rodziną, właściciele Dworu Wierzenica – państwo Kundzewiczowie, przedstawiciele Urzędu Miasta i Gminy w Swarzędzu, Komitetu Obchodów, Rady Sołeckiej Wierzenicy, duchowieństwa.
Teresa Radziszewska